Inforum

Onze wereld wordt gekenmerkt door een grote diversiteit die op veel gebieden voelbaar is:

  • in onze samenwerking (intern(e)) team(s), tussen bibliotheken, internationaal,…)
  • in onze dienstverlening (collectie, communicatie, ontvangst, toegang, …)
  • het behoud en beheer van ons erfgoed

We kunnen onderling verschillen afhankelijk van:

  • demografische factoren (geslacht, leeftijd, afkomst, cultuur, religie,…)
  • fysieke vermogens (beperkte mobiliteit, visuele en auditieve beperking, …)
  • opleidingsniveau, vakgebied, digitaliteit, bedrijfscultuur,…
  • persoonlijkheid

Welke rol kunnen wij hierin vervullen? Hoe kunnen we hiermee omgaan, zowel als organisatie, als team, maar ook als persoon?

Presentaties

Welkom

  • Denis Renard, Voorzitter ABD-BVD
  • Welkom speech KBR (Sophie Vandepontseele, Directrice Hedendaagse verzamelingen)
  • Ingrid Kokelenberg, Coördinator Inforum 2024 ABD-BVD (NL)

Sessie 1, moderator Maxime Wotquenne

  • CUREBOT – Maxime Robin ; EspritsCollaboratifs (FR)
    Hoe informatie vinden rond diversiteit en inclusie, enkele concrete resultaten?

Maxime Robin – CureBot (pdf)

  • STORYTELLING in erfgoedbibliotheken: de kracht van verhalen – Imke Hansen, KBR (NL)
    Hoe kan een beschrijving in een online catalogus, een verborgen schat in de magazijnen, een verhaal worden dat de lezer meevoert naar een andere tijd en plaats

Imke Hansen – storytelling (pdf)

Sessie 2, moderator Maxime Wotquenne

  • DAISY, Gaat lezen moeilijk? Welkom in jouw bibliotheek! – Diego Anthoons, Luisterpuntbibliotheek (NL)
    Hoe kan je, als bibliotheek, het verschil maken voor mensen met een leesbeperking ?

Diego Anthoons – DAISY (pdf)

  • Veiligheid en inclusie voor LGBTI+ personen – Eva Simons, CVO Groeipunt Gent (NL)
    Hoe een actiever regenboogbeleid voeren en zo bijdragen aan het welzijn van alle LGBTI+-personen die bij je organisatie betrokken zijn.?

Eva Simon – veiligheid_inclusie_lgbti (pdf)

Eerbetoon aan Philippe Laurent (Denis Renard)

Sessie 3, moderator Ingrid Kokelenberg 

  • (NEURO)DIVERSITEIT & INCLUSIE – Chris Baert, Mindflow (FR)

Chris Baert – Neurodiversite et inclusion (pdf)

  • NEURODIVERSITEIT, een interactieve exploratie– Daphé De Troch, Dietrich Moerman, Bijèn (NL)
    Hoe kunnen we de bibliotheek inclusief maken voor iedereen, en meer specifiek neurodivergenten (mensen met ADHD, autisme, hoogbegaafdheid, hoogsensitiviteit, dyslexie, …)?

Daphne – Dietrich – Neurodiversiteit – een interactieve exploratie (pdf) 

Sessie 4, moderator Chris Baert

  • INTERSECTIONALITEIT, ETNICITEIT, PRIVILEGES & MICRO-AGGRESSIES – Dominique Bergiers, BLACK.BY.US (FR)

Dominique BERGIERS (pdf)

Dominique – Ally Toolkit NL (pdf)

Dominique – Ally Toolkit EN (pdf)

Conclusie en bedanking

  • Ingrid Kokelenberg, Coordinator Inforum 2024 (NL)
  • Denis Renard, Voorzitter ABD-BVD

 

We hebben het al vaak gehoord: data zijn het nieuwe goud en dit zowel in een academische als in een professionele context. De gegevens die de grondslag vormen van publicaties, laten toe om de onderzoeksresultaten te valideren. Ook is het strategisch denken in het bedrijfsleven gebaseerd op data die zorgen voor het objectiveren van de besluitvorming. Gezien het cruciale belang van data, is het beheer ervan een belangrijk issue geworden. Hoe maken we data toegankelijk, hoe documenteren we ze, hoe bewaren we ze op lange termijn en hoe slaan we ze best op? Met andere woorden, hoe kunnen de FAIR-principes toegepast worden in verschillende contexten: op de universiteit, in het bedrijfsleven of in een onderzoeksinstituut? Dit zijn de vragen die we zullen behandelen op het Inforum 2022.

Programma

9u00-9u30 : Welkom en koffie

9u30-9u45 : Inleiding

  • Denis Renard, Voorzitter ABD-BVD
  • Sophie Vandepontseele, Directrice Hedendaagse verzamelingen KBR

9u45-10u45 : Sessie 1, moderator: Robert van der Vooren

9h45-10h15: Dieuwertje Bloemen (KULeuven), Data sharing @ KU Leuven – presentatie in het Nederlands

Abstract:
De FAIR principes zijn de leidraad voor de RDM strategie van de KU Leuven. Maar wat is data sharing in de context van FAIR data? En hoe kunnen we onderzoekers overtuigen en ondersteunen om hun data zo FAIR mogelijk te delen? In 2022 lanceerde KU Leuven haar eigen institutionele research data repository RDR als essentieel onderdeel van KU Leuven’s data sharing infrastructuur voor de FAIRification van onderzoeksdata. De institutionele repository is een voorbeeld van hoe onderzoeksinstellingen onderzoekers kunnen bijstaan in het FAIR publiceren van onderzoeksdata om zo een stap dichter bij Open Science voor data te komen.

Dieuwertje Bloemen studeerde taal- en letterkunde aan de KU Leuven met een focus op Engelse kwantitative variationele taalkunde. Momenteel werkt ze bij LIBIS als product manager voor RDR, KU Leuven’s institutionele research data repository en voor Lirias, KU Leuven’s document repository. Als RDR’s product manager is ze verantwoordelijk voor de implementatie en verdere ontwikkeling van RDR als deel van KU Leuven’s RDM infrastructuur voor onderzoekers.Dieuwertje is als product manager ook één vijfde van het RDM competentiecentrum (RDM-CC) aan de KU Leuven waar ze zich toespitst op de post-publicatie van onderzoeksdata, met RDR als belangrijk onderdeel van KU Leuven’s RDM infrastructuur.

Download hier de presentatie van Dieuwertje Bloemen (NL)

10u15-10u45: Christine Okret-Manville (Directrice du Service commun de documentation de l’Université Paris Dauphine-PSL), Le bingo de la science ouverte : une approche pédago-ludique pour aborder la science ouverte avec les chercheurs – présentation en français

Abstract:
Als de ontwikkeling van open science in een instelling voor hoger onderwijs en onderzoek een sterke politieke steun vereist, dan is deze ook gebaseerd op een constante actie van training en informatie voor onderzoekers, waarbij de mogelijke voordelen worden aangehaald van de invoering van open praktijken. Bibliotheken, die hierin voorop lopen, zien vaak vooroordelen of zorgen over open science. Ze moeten dan de meest effectieve manier vinden om dit bij onderzoekers aan te kaarten en een positief en genuanceerd discours te ontwikkelen in verschillende disciplinaire contexten. Deze interventie presenteert een eenvoudig te gebruiken en repliceerbaar pedagogische aanpak: open science bingo.
Christine Okret-Manville is Doctor in de geschiedenis, afgestudeerd aan de Ecole Nationale des Chartes, directeur van de bibliotheek van de Paris Dauphine-PSL University. Deskundige Open Science voor mijn universiteit en lid van de werkgroep vaardigheden en training in het kader van de Commissie Open Science gevormd onder het Ministerie van Hoger Onderwijs en Onderzoek (MESR).

Download hier de presentatie van Christine Okret-Manville  (FR)

 

10u45-11u15 : Pauze

11u15-12u15 : Sessie 2, moderator: Robert van der Vooren

11u15-11u45, Julie Birkholz (Assistant Professor of Digital Humanities, Ghent University, Ghent, Belgium & Lead of the Royal Library of Belgium’s Digital Research Lab), Sally Chambers (DATA-KBR-BE Project Coordinator, KBR Royal Library of Belgium and Digital Humanities Research Coordinator, Ghent Centre for Digital Humanities), Towards a Digital Data Strategy for KBR: a cross-departmental collaboration

Abstract:
KBR onderhoudt miljoenen documenten zoals manuscripten, boeken, kranten en kaarten, maar ook de digitale records van deze analoge documenten. Daarnaast is er het beheer van born-digital en e-publicaties. Dit omvat digitale kopieën, bibliografische en erfgoedgegevens, born digital data, datacollecties, onderzoek en laboratoriumgegevens. Gezien deze toenemende hoeveelheid informatie is er behoefte aan het ontwikkelen van processen om deze diverse gegevenstypen te beheren.

De digitale gegevensstrategie van KBR is een gedetailleerd plan voor het beheer van de verscheidenheid aan gegevens (bijv. de diverse formaten nodig voor de verschillende documenttypen), het volume (bijv. verhoogde computeropslagvereisten om nauwkeurige herkomst en informatie op hoog niveau over de brondocumenten, gedigitaliseerde versies en gegevens te garanderen), de betrouwbaarheid (bijv. het waarborgen van kwaliteit en beschikbaarheid voor gebruikers op nieuwe manieren), rechtenbeheer en in sommige gevallen een toenemend aantal verzoeken en eisen van deze diensten (bijv. vraag van onderzoeker om een volledige tekst van een grote hoeveelheid boeken i.p.v.slechts één boek). Dit gebeurt met behulp van de FAIR-gegevensprincipes. FAIR staat voor vindbare, toegankelijke, interoperabele en herbruikbare data. We overwegen ook een voorstel voor behoud op lange termijn. Tijdens de presentatie bespreken we niet alleen de noodzaak van een strategie, maar ook hoe we dit plan hebben ontwikkeld, samen met een werkgroep van diverse experts en het hieraan gekoppelde actieplan van KBR.

Download  hier de gezamenlijke presentatie van Julie Bicholz en Sally Chambers   (NL)
Julie Birkholz – Sally Chambers, (Video Youtube)

11u45-12u15: Carmen Cercelescu, (Enterprise Data Governance Advisor, Euronova), Le data management, un cas industriel – présentation en français

Abstract:
Veel data governance programma’s falen de eerste keer (tot 90% volgens Gartner). Onze korte toelichting richt zich op belangrijke lessen, geleerd in de afgelopen 2,5 jaar van de implementatie van het datamanagementprogramma bij Toyota Motor Europe.Het datamanagementprogramma wordt uitgevoerd binnen het strategische kader van het informatieprogramma dat is gelanceerd om te voldoen aan de use case-ambities met betrekking tot geavanceerde analysetools.De presentatie belicht best practices, die een belangrijke rol hebben gespeeld in het succes van Toyota Motor Europe’s data governance-reis, vanuit drie belangrijke aspecten: 1) de uitdagingen van de reis naar een datagedreven onderneming, 2) het belang van een evoluerend data governance framework, en 3) change management door middel van gevestigde training.

Carmen Cercelescu is een data governance-beoefenaar met een sterke achtergrond in het beheren van datatransformatieprogramma’s, gebouwd over de 15 laatste jaren in grote bedrijven, vooral op het gebied van financiën en verzekeringen. Als consultant en praktijkleider is ze een erkend adviseur en een evangelist van best practices op het gebied van governance en datamanagement met een obsessie voor een pragmatische, ruime benadering van cultuur en de strategische positionering van het bedrijf.Haar passie voor toegepaste wetenschappelijke kennis in de neurowetenschappen, versterkt door de recente MIT Sloan-certificering in neurowetenschappen voor bedrijven, zijn belangrijke vaardigheden om met succes de verandering van de datacultuur te stimuleren.

Download hier de presentatie van Carmen Cercelescu (FR)

12h15-13h40 : lunch

13h40-14h00 :Uitreiking ABD-BVD Prijs

Céline Brems, Wainnaar van de ABD-BVD prijs:
De la gestion des documents vers une  gouvernance informationnelle : le cas d’une société d’experts comptables au Luxembourg

Download hier de presentatie van Céline Brems (FR)

14u00-14u30, Marlon Domingus (Functionaris Gegevensbescherming voor de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR), de EUR Holding en RSM BV), Van compliancy naar een nieuwe Europese visie op data governance. Geopolitiek via acroniemen: GDPR, DMA, DSA, DGA, DA, AIA – presentatie in het Nederlands

Abstract:
Waar de AVG wereldwijd wordt gezien als de gouden standaard voor gegevensbescherming, en er sprake is van een ‘Brussel effect’, zien we tezelfdertijd de verschillen groter worden met rechtsgebieden die gewend zijn te werken met ‘rule based law’ in plaats van ‘principle based law’. We zien ook de verschillen tussen de Europese fundering van gegevensbescherming in fundamentele mensenrechten tegenover een verankering van privacyrechten als een consumentenrecht.Europa heeft ondertussen verder gewerkt aan haar gouden standaard en in verschillende duo’s van wetten wordt een bredere Europese visie op data, data hergebruik en data governance zichtbaar. In de presentatie wordt deze uit de doeken gedaan.

Marlon Domingus is Functionaris Gegevensbescherming voor de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR), de EUR Holding en RSM BV. Hij is regelmatig voorzitter van werkgroepen op landelijk niveau. Hij ontwikkelde verschillende online onderwijsmodules over privacy en onderzoek. Marlon is gespecialiseerd in AVG en schrijft en spreekt over privacy governance, (data)ethiek, privacy by design,  privacy engineering, risicomanagement & privacy audits en ontwikkelingen in EU data governance (AI Act, DMA, DSA, DGA, DA, …). Hij is filosoof in de wereld van privacy.

Download hier de presentatie van Marlon Domingus (NL)

14u30-15u00: Raf Buyle (Informatie Architect, Digitaal Vlaanderen), Open Standaarden als hefboom voor een beter hergebruik van (Archief)Data – presentatie in het Nederlands

Abstract:
Open Standaarden als hefboom voor een beter hergebruik van (Archief)Data. De Vlaamse Overheid ze in op een eenduidige standaard voor de uitwisseling van informatie: Open Standaarden voor Linkende Organisaties, kortweg OSLO. Het is de bedoeling om te zorgen voor meer samenhang, een betere begrijpbaarheid en een betere vindbaarheid van informatie en dienstverlening. Op die manier kan iedereen de gegevens makkelijker gebruiken. Met OSLO is er een interoperabiliteitsprogramma in Vlaanderen waar er reeds standaarden zijn in 124 domeinen ( https://data.vlaanderen.be/ of https://data.vlaanderen.be/standaarden/) op basis van internationale standaarden. Ook op interfederaal niveau (regio’s, gewesten, federale overheid in België) is er een dergelijk programma actief (https://github.com/belgif/review).

Raf Buyle is Informatie Architect bij Informatie Vlaanderen en het Vlaams Datanutsbedrijf en sinds 2002 gepassioneerd door e-government. Hij is trekker van het Vlaamse Interoperabiliteitsprogramma Open Standaarden voor Linkende Organisaties (OSLO), dat focus neemt op het bouwen van bruggen tussen informatie binnen en buiten de overheid.
Als bestuurder bij Open Knowledge Belgium breekt Raf een lans voor Open Data. Daarnaast is hij is verbonden als postductoraalonderzoeker aan het Internet Technology and Data Science Lab van Universiteit Gent.

Download hier de presentatie van Raf Buyle (NL)

15h00-15h30 : Pauze

15h30-16h30: Sessie 4, moderator: Maryse Colson

15h30-16h00: Christian De Neef (stichtend partner FastTrack), Sommes-nous des illettrés de data dans un monde affamé de données ? – présentatie in het Frans

Abstract:
In de meeste organisaties gaan we er vanuit dat mensen kunnen lezen en schrijven.  We verwachten echter dat ze meer beheersen dan alleen basisgeletterdheid. We willen dat ze impliciet over diepere vaardigheden beschikken, waaronder grammatica en spelling, maar ook nauwkeurigheid, kritisch en analytisch denken, in staat zijn om te synthetiseren, beslissingen te nemen op basis van beschikbare input, enz.  Waarom zijn we dan niet zo veeleisend als het om data gaat?  Misschien omdat, of we het nu willen toegeven of niet, de meesten van ons data-analfabeten zijn in een wereld die steeds meer datagedreven is!Mensen komen in de verleiding om zichzelf als datageletterd te beschouwen omdat ze een groeicurve begrijpen of een infographic kunnen bespreken. Maar begrijpen we die datarepresentatie echt, diepgaand? Hoe weten we of de gegevens zelf, of de manier waarop ze zijn opgehaald en geanalyseerd, of zelfs de presentatie an sich, niet bevooroordeeld zijn? Controleren we (en kunnen we dit wel?) of de databronnen betrouwbaar zijn? Zouden we zelf de gegevens kunnen vinden, zouden we de gevolgen en uitkomsten ervan kunnen ophalen, analyseren, presenteren, synthetiseren, verklaren?In deze sessie zullen we datageletterdheid bespreken, een aantal kaders en benaderingen van meten bestuderen, de rol ervan in de toekomst van organisaties (en hun digitale transformatie) uitleggen en manieren verkennen om de datamaturiteit van een organisatie te verbeteren.

Christian De Neef is een ingenieur die zijn carrière begon in Montreal, Canada, als consultant voor middelgrote bedrijven. Eind jaren ’90 keerde hij terug naar Europa als general manager in kennismanagement voor de Fujitsu Groep. Vijftien jaar geleden startte hij zijn eigen adviesbureau FastTrack, waar hij nog steeds directeur is. FastTrack faciliteert de mensgerichte kant van kennis- en innovatiemanagement. De focus ligt op verandering, samenwerking en cultuur, en hoe al deze elementen de sleutel vormen tot duurzame transformatie van organisaties. Sinds begin dit jaar is hij ook gastdocent “Digitale transformatie van organisaties” aan de Leuven Business School of Management. Hij is al vele jaren betrokken bij datageletterdheid, het onderwerp van zijn presentatie vandaag.

Download  hier de presentatie van Christian De Neef (FR)

16h00-16h30: Bernard Rentier (Ere-rector Universiteit Luik) Le partage des données, un défi culturellement contre-intuitif – presentatie in het Frans

Abstract:
Het delen van data is een aanbeveling die een van de essentiële pijlers van Open Science vormt, zoals Open Access, FAIR archiving, Open Software of Open Learning. Het delen van eigen gegevens is echter zelden een spontane actie. De onderzoeker houdt de data liever voor zichzelf om het gebruik ervan in de toekomst verder te kunnen beheren. Het openlijk weggeven of delen voelt dan ook eerder als een onaanvaardbare onteigening aan. Het is daarom essentieel om er in een universele Open Science-benadering voor te zorgen dat de onderzoeker meer voor- dan nadelen ziet in het opzijzetten van deze bezitsreflex.Een dergelijke ambitie vereist uiteraard aanvaarding van de onderzoeker, maar ook grote inspanningen van universiteiten, universitaire consortia, financierders van onderzoek, evaluatiepanels en commissies.Er zijn manieren om dit te bereiken, maar het vereist inspanning en een wijzigende mindset van de hele wetenschappelijke gemeenschap.

Bernard Rentier is bioloog gespecialiseerd in virologie. Hij is ere-rector van de Universiteit Luik. Hij staat bekend voor zijn werk inzake open en vrije toegang tot wetenschappelijke publicaties. In 2014 ontving hij het insigne van Doctor Honoris Causa van de Universiteit van Quebec in Montreal voor zijn rol als academische pionier op het gebied van Open Access. In december 2018 publiceerde hij samen met de Éditions de l’Académie Royale de Belgique een boek met de titel “Science ouverte, le défi de la transparence”, waarvan de elektronische versies in het Frans en het Engels onmiddellijk gratis online konden gedownload worden. Het boek ontving de Politieke Boekenprijs 2019 in België. Hij is lid van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België en vicevoorzitter van de Belgische Federale Raad voor Wetenschappelijk Onderzoek.
Download hier de presentatie van Bernard Rentier (FR)

16h30-17h00: Slotwoord

  • Sara Decoster, Wetenschappelijke coördinator van Inforum 2022
  • Denis Renard, Voorzitter ABD-BVD

Program

Morgen

Moderatie (in het Frans): Danielle Couvreur, Knowledge Manager, ONDRAF

Opening van Inforum en welkomwoorden

Door:

Joachim Spyns in naam van Sara Lammens, Algemeen directeur  a.i. – KBR
Christopher Boon, Wetenschappelijk Comité Inforum 2021
Sara Decoster, Voorzitster – ABD-BVD

Het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk: wettelijk kader, principes en actoren

door Godelieve Ponnet, Adviseur-generaal – FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, Algemene directie Humanisering van de Arbeid

Deze uiteenzetting heeft tot doel een korte inleiding te geven over het door de werkgever te voeren beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk. In deze uiteenzetting komen de principes van het preventiebeleid aan bod en wordt de rol van alle betrokken partijen (werkgever, werknemers, preventieadviseurs en comité PBW) besproken.

Download (NL)

De New Ways of Working en de effecten daarvan op het welzijn op het werk

door Aline Bingen, Hoogleraar Sociologie van de Arbeid–Université libre de Bruxelles

De presentatie presenteert de resultaten van een kwalitatief onderzoek dat is uitgevoerd onder verschillende actoren die te maken hebben met vormen van “digitaal nomadisch werk” om inzicht te krijgen in de effecten van het gebruik van digitale instrumenten op het welzijn van werknemers. Het onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Een van de bestudeerde activiteiten betrof het beheer van administratieve dossiers van werknemers bij overheidsdiensten en bankinstellingen, geconfronteerd met de praktijk van het telewerken en het gebruik van gedeelde ruimten

Download (FR)

Risicobeheer in KBR met behulp van een stelselmatige aanpak die verankerd is in een sterk en uniek intern noodplan (INP)

door Jacqueline Lambert, Preventieadviseur, verantwoordelijke van de Interne dienst voor preventie en bescherming op het werk – KBR

Risicobeheer in een erfgoedinstelling zoals KBR is een uitdaging die dag in dag uit wordt aangegaan. Het erfgoed dat KBR bewaart, en dat van essentiële waarde is voor onze samenleving, loopt specifieke risico’s. Dankzij een stelselmatige aanpak kunnen we garanties bieden voor de coherentie van de middelen waarmee we deze uitdaging aangaan en kunnen we die middelen ook optimaliseren. Een verankering van de aanpak in een belangrijk document als het intern noodplan is een troef inzake zichtbaarheid en organisatie. Dit plan, dat voortdurend evolueert, hecht veel belang aan preventie, vormt een kader voor verschillende tools die tot doel hebben de goede uitvoering ervan te verzekeren en biedt ook de mogelijkheid toe te treden tot samenwerkingsverbanden met als doel zijn draagwijdte te verruimen.

Download (NL)

Omgaan met verbale agressie

door Anke Van de Woestijne, Criminoloog en Business Manager – Crime Control

Agressie op het werk wordt steeds meer ervaren, ook door bibliothecarissen, documentalisten, archivisten en informatiespecialisten. Het is niet altijd gemakkelijk om met deze agressie om te gaan op een professionele manier. Bij het omgaan met agressieve personen is het echter uw reactie die de situatie kan ontmijnen of de tegenpartij kan kalmeren en verdere escalatie kan vermijden.
Tijdens een korte voorstelling gaan we dieper in op de vormen van agressie waarmee u geconfronteerd kan worden, gekoppeld aan een aantal praktische tips per vorm van agressie.
Doelstellingen:

  • U herkent de vormen van agressie op de werkvloer
  • U weet hoe u kan reageren op deze vormen aan de hand van specifieke hanteringsschema’s

Download (NL)

De ergonomische inrichting van mijn beeldschermwerkplek

door Maude Roland, Preventieadviseur Ergonomie – CESI vzw

Musculoskeletale aandoeningen en visuele vermoeidheid zijn veel voorkomende problemen voor beeldschermwerkers.
De preventie van deze musculoskeletale aandoeningen vereist onder andere goede apparatuur en een juiste inrichting van de werkplek.
In deze korte presentatie doorlopen we de verschillende stappen van de inrichting van een beeldschermwerkplek en geven we aan welke belangrijke kenmerken uw apparatuur moet hebben.
Met het oog op de huidige gezondheidssituatie en het feit dat telewerken in 2020 wijdverbreid zal zijn, zullen wij u ook enkele tips geven over hoe u de inrichting van uw thuiswerkplek kunt verbeteren…

Download (FR)

Namiddag

Moderatie (in het Nederlands en in het Frans) Christopher Boon, Wetenschappelijk comité Inforum 2021

Uitreiking van de ABD-BVD-Prijs

door Michèle Orban, in naam van Sara Decoster, Juryvoorzitster ABD-BVD-Prijs

Laureaat 2020: Johanne Raya-Ruiz, Gediplomeerd l’IESSID

Titel van het ingediende eindwerk: Valorisation du fonds local du Centre d’Art de Rouge-Cloître à travers un produit documentaire ludoéducatif & un module de photothèque via PMB et sa fonctionnalité de géoréférencement.

Laureaat 2021: Benjamin Janssens, Gediplomeerd van’Université libre de Bruxelles(MaSTIC)

Titel van het ingediende eindwerk: Analyse critique de l’évolution de l’EAD et de son implémentation via les logiciels AtoM et ArchivesSpace

 Arbeidshygiëne: het verband met de informatieberoepen en de plaats ervan in de pandemische context

door Emmanuelle Boilan, Preventieadviseur veiligheid niveau 1 & Arbeidshygiëniste – Hoofd van de Eenheid Veiligheid en Gezondheid op het Werk van de CESI vzw/Lid van de Raad van Bestuur van BSOH

In de Griekse mythologie vertegenwoordigt de godin Hygie een behouden gezondheid en staat zij symbool voor preventieve geneeskunde. Arbeidshygiëne is een discipline die het mogelijk maakt gezondheidsrisico’s op de werkplek te voorzien, te voorkomen, te herkennen, te evalueren en te beheersen. Doel ervan is te zorgen voor een gezonde werkomgeving en aldus de gezondheid en het welzijn van de werknemers te beschermen. De nadruk ligt op biologische, fysische en chemische gevaren op de werkplek. Het eerste deel beschrijft het beroep van arbeidshygiënist en het verband met de informatieberoepen. Het tweede zal gaan over de “kern”-thema’s van de arbeidshygiëne in de context van de COVID-19-pandemie, zoals: de biologische en chemische risico’s, de algemene aanbevelingen die moeten worden gevolgd inzake de hygiëne van lokalen en uitrusting, ventilatie en handen wassen.

Download (FR)

Hoog tijd voor een telewerkbeleid

door Roeland Motmans, Ergonoom en Voorzitter, VerV Beroepsvereniging voor Ergonomie

Structureel telewerken vraagt om een telewerkbeleid. Telewerk is ook beeldschermwerk en vraagt dus ergonomisch materiaal. De werkgever stelt dit ter beschikking of geeft er een onkostenvergoeding voor. Praktijkvoorbeelden laten zien hoe men dit kan faciliteren en stimuleren. Daarnast dient men de medewerkers ook te informeren over gezond thuiswerken. Bij lichamelijke klachten kunnen ze beroep doen op een ergonoom. Deze zal dan via een videoconsult ondersteuning bieden. Al deze procedures worden vastgelegd in de bijlage van de arbeidsovereenkomst.

Download (NL)

“Dynamische pauze” of het belang van geregeld bewegen

door Maude Roland, Preventieadviseur Ergonomie – CESI vzw

Deze lezing is een aanvulling op die over de ergonomische inrichting van de beeldschermwerkplek, want ook al is die goed ingericht en is de zitplaats goed afgesteld, de houdingen die bij het werken aan een beeldscherm worden aangenomen zijn statisch en langdurig en na één uur neemt het risico van spier- en skeletaandoeningen toe.
Tijdens deze presentatie zullen we u er eerst aan herinneren waarom het belangrijk is om regelmatig te bewegen gedurende uw dag. Wij zullen u dan enkele ideeën geven over wat u kunt doen om uw dag en uw werkhouding energie te geven. Tenslotte zullen we samen een reeks globale mobilisatie- en strekoefeningen uitvoeren, waarbij we aandringen op de basisinstructies voor een goede en veilige uitvoering. Het doel zal zijn u oefeningen aan te bieden die voor iedereen toegankelijk zijn en op elk moment kunnen worden herhaald.

Download (FR)

Voor een positieve aanpak van conflicten: enkele instrumenten om beter samen te werken

door François Bazier, Trainer en Voorzitter – Université de Paix vzw

Na verduidelijking van het begrip conflict, de wortels ervan, de dimensies en de vormen die het kan aannemen, met name in de professionele omgeving (van intra-persoonlijk tot organisatorisch), zullen wij een constructieve benadering van conflicten ontwikkelen die worden beschouwd als een kans om te evolueren. In deze geest zullen de noodzakelijke relationele vaardigheden, het belang van onze perceptie van anderen en van de feiten, het menselijk potentieel op het werk, de rol van emoties, de noodzakelijke verduidelijking van behoeften en de communicatie-instrumenten nader worden omschreven. De invalshoek zal de ontwikkeling van een op samenwerking gericht klimaat en houding zijn, alsmede inzicht in de verschillende stijlen van conflictbeheersing.

Download (FR)

Het recht om offline te zijn

door Ingelise de Boer, Persvoorlichter – Europees Parlement

In januari 2021 nam het Europees Parlement een resolutie aan waarin wordt aangedrongen op een Europese vastlegging van het recht om offline te zijn. Hiermee zou iedere werknemer in Europa het recht moeten hebben en kunnen inroepen om na werktijd geen mails, telefoon of andere digitale berichten meer te beantwoorden. Sinds de start van de COVID-19 pandemie is het aantal thuiswerkers in Europa aanzienlijk vermeerderd en heeft deze kwestie aan actualiteit gewonnen. De Europese Commissie gaf aan positief ten opzichte van dit voorstel te staan en hierover de dialoog aan te gaan met de Europese sociale partners, hetgeen uiteindelijk zal moeten leiden tot een wetsvoorstel.

Download (NL)

Slotwoord

door  Christopher Boon, Wetenschappelijk Comité Inforum 2021

 

Programme

Voormiddag

Sessieleiding (in het Frans): Chantal Stanescu, bibliothécaire dirigeante, Bibliothèque centrale pour la Région de Bruxelles-Capitale


ONTHAAL

Inleiding en voorstelling van de dag

door Guy Delsaut, vooriztter van de ABD-BVD
en Philippe Laurent, wetenschappelijke coördinator voor het Inforum 2019


De participatieve omwenteling @ Actiris

door Dirk Vandendriessche, directeur Actiris Academy, Actiris

Participatief management betekent dat je in het dagelijks beheer van een organisatie de mensen op het terrein meer ruimte geeft om zelf te beslissen. Je geeft ze ruimte van autonomie en verantwoordelijkheid, zodat ze zelf kunnen beslissen over operationele zaken. Ook stimuleer je de collectieve intelligentie. Dat is helemaal niet zo vanzelfsprekend binnen een klassieke hiërarchische administratie. Deze presentatie zoomt in op de weg die Actiris (de Brusselse Gewestelijke Dienst voor Arbeidsbemiddeling) aflegt om over te schakelen naar een meer participatief management. Een aantal vragen staan centraal. Waarom vindt Actiris dit nodig? Hoe wordt dit participatief management bij Actiris vertaalt in concrete werkbare principes? Welke stappen werden gezet om vooruit te geraken in dit proces dat de bedrijfscultuur diepgaand verandert?

Download (NL)


Intellectuele eigendom als een rem of als een hefboom bij samenwerkingsprojecten

door Zorana Rosic, onderzoekster Centre de Recherches Information Droit et Société (CRIDS), Université de Namur (UNamur)

Als reactie op de steeds sterkere technologische inzet binnen onze samenlevingen staan de praktijken op het vlak samenwerking voortdurend onder druk. Veel bedrijven worden inderdaad gedwongen om een keuze te maken tussen een zgn. samenwerkingsmodel of een eerder beschermende benadering in het beheer van intellectuele eigendom. De vraag stelt zich dan ook welke strategie best gevolgd wordt om zowel openheid te bevorderen als juridische bescherming te bieden.

Om hierop te antwoorden geeft deze presentatie eerst een analyse van de bescherming die intellectuele rechten biedt en van toepassing zijn op samenwerkingspraktijken. Vervolgens wordt stilgestaan bij het wettelijk regime van auteursrecht dat het meest geschikt lijkt om creaties te onkaderen die voortkomen uit samenwerking. We eindigen met het in perspectief plaatsen van de beschikbare juridische instrumenten opportuun voor een nuttig beheer van intellectuele rechten in de samenwerkende omgeving.

Download (FR)


Koffiebreak


De rol van hulpmiddelen en samenwerkingspraktijken bij attendering

door Jérôme Bondu, directeur Inter-Ligere

Men zou geneigd zijn om te zeggen dat attenderen en samenwerken in die mate verweven zijn dat spreken van een “collaboratieve attendering” bijna een pleonasme zou zijn. Inderdaad of het tijdens de behoeftenanalyse is, bij de verwerking van informatie of bij het delen van de resultaten, de samenwerkingsdimensie is steeds aanwezig. Het is duidelijk dat het komen tot samenwerking vaak meer een wens is dan een realiteit.

Tijdens deze uiteenzetting trachten we antwoord te bieden op vier vragen: waarom samenwerken een noodzaak is, welke belemmeringen er zijn, welke methodologie dient gevolgd en welke tools kunnen worden aangewend?

Download (FR)


Debat, Q&R

Lunch


Namiddag

Sessieleiding (in het Nederlands): Geneviève Audenaert, Information manager, Kamer van Volksvertegenwoordigers


Uitreiking ABD-BVD-Prijs

door Guy Delsaut, voorzitter van de ABD-BVD

Laureaat: Laurence Maroye, doctorat en sciences et techniques de l’information et de la communication, aan de Université Libre de Bruxelles

Titel van het ingediende eindwerk: “La normalisation internationale du records management : analyse critique dans le contexte du Digital Act : études de cas au sein d’administrations fédérales belges”

Download (FR)


Interbibliothecair leenverkeer

door Renke Saerens, baliemedewerker Biomedische bibliotheek Universiteit Antwerpen (UAntwerpen) en coördinator Impala

Impala is het Belgische elektronische document bestelsysteem dat door bibliotheken wordt gebruikt om boeken en artikelen bij elkaar te vinden en te bestellen. Het is een ontwikkeling van de bibliotheek van de Universiteit Antwerpen en wordt door meer dan 500 bibliotheken gebruikt om documenten aan te leveren of aan te vragen. Met dit interbibliothecair leenverkeer (IBL) kunnen bibliotheken hun eindgebruikers helpen bij het verkrijgen van documenten die zij zelf niet in de eigen collectie hebben. Het aandeel en de vorm van IBL is door de jaren heen veranderd, maar het belang van samenwerking tussen de bibliotheken blijft hierbij een constante.

Download (NL)


Ervaringen van de FARES-bibliotheek bij het gebruik van het elCurator platform

door Samuel Piret, cyberdocumentalist, Fonds des affections respiratoires vzw (FARES)

Sinds 2015 gebruikt FARES vzw het elCurator-platform om inhoud te delen over de onderwerpen die te maken hebben met roken, tuberculose, astma en COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease of chronisch obstructieve longziekte). De keuze voor deze tool komt voort uit de wens om intern informatie te delen en om een oplossing te vinden voor het op dat moment slecht functionerende het discussieforum. Na vier jaar is de balans eerder positief alhoewel het samenwerkingsaspect beter zou kunnen. Aan de andere kant is de specifieke ontwikkeling van de RSS-feed “tabak” voor het publiek een origineel aspect van de inventaris van tabaksspecialisten.

Download (FR)


Koffiebreak


Het gemeenschappelijk verwerven van een databank en andere bibliotheekaankopen op federaal niveau

door Astrid De Spiegelaere, verantwoordelijke secretariaat van de hedendaagse verzamelingen, KBR

Het merendeel van de federale instellingen verwerft in meer of mindere mate publicaties ter ondersteuning van hun werking of voor onderzoek. De Koninklijke Bibliotheek van België (KBR) onderzocht hoe de instellingen kunnen samenwerken om deze elektronische of papieren informatie samen aan te kopen. Dit resulteerde in een eerste proefproject voor de gemeenschappelijke aanschaf van een databank in de humane en sociale wetenschappen in samenwerking met het Koninklijk Museum voor Midden Afrika (KMMA) en de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG). De weg ligt nu open voor verdere gemeenschappelijke aankopen, maar hoe kan dit georganiseerd worden en aansluiting vinden bij het nieuwe Koninklijk Besluit inzake een gecentraliseerd federaal aankoopbeleid?

Download (NL)
Download (FR)


Personen overtuigen om kennis te delen binnen een organisatie: van het prisoner’s dilemma tot de overlevingstest van NASA

door Marc Borry, raadgever knowledge management, Federale Politie; docent, Université de Lille en Haute École Bruxelles-Brabant (HE2B)

Uitgaande van enkele voorbeelden uit de speltheorie (prisoner’s dilemma, ultimatumspel en dictator’s game) is het mogelijk om de karakteristieken van menselijk gedrag bij kennisuitwisseling of bij informatiebehoud te benadrukken. Het doel van deze uiteenzetting is om te laten zien hoe de NASA-overlevingstest een nuttig hulpmiddel is om leden van een team of gemeenschap te sensibiliseren en te overtuigen van het belang van een gezamenlijke aanpak om een gemeenschappelijk doel te bereiken. Deze benadering wordt door de Federale Politie geregeld gebruikt bij het opzetten en ontwikkelen van praktijkgemeenschappen.

Download (FR)


Debat, Q&R


Conclusies en uitleiding

door Marc Van den Bergh, coördinator van het Inforum 2019

Download (NL)


Receptie

 

Programma

Voormiddag

Sessieleiding (in het Nederlands): Rika Colpaert, wetenschappelijk medewerker, Koninklijke Bibliotheek van België

ONTHAAL


Inleiding en voorstelling van de dag

door Guy Delsaut, voorzitter van de ABD-BVD
Sophie Vandepontseele, directeur Hedendaagse verzamelingen, Koninklijke Bibliotheek van België
Marc Van den Bergh, vice-voorzitter van de ABD-BVD en Coördinator van het Inforum 2018


Bronnen en digitale sporen: een nieuwe choreografie

door Marie-Anne Chabin, bedrijfsadviseur (managementarchivering, recordmanagement), cabinet Archive 17

Data zijn er overal: het wordt ons gezegd en we kunnen het zien. Er wordt ook verteld dat “het gegeven” het document als dusdanig alleen maar terugdringt. Wat er ook van zij, indien we verder kijken dan de gegevensdrager zullen er steeds mensen zijn die het geschreven woord gebruiken (of beeld of geluid) voor twee universele doeleinden: het registreren van rechtsbronnen en verplichtingen, het opbouwen van kennisbronnen voor de opleiding van individuen en burgers. Bij het digitale zijn er steeds sporen en bronnen van informatie. Eenvoudigweg, ze zien er niet meer hetzelfde uit, er is een andere wisselwerking, sneller, en evolueren door nieuwe figuren te tekenen…

Download (NL)


Netwerkmoment

u aangeboden door


Archiveren ongeacht de vorm. Digitaal archiveren in Antwerpen

door Filip Boudrez, archivaris, Stad Antwerpen

Digitaal archiveren is een integraal onderdeel van het archiveringsbeleid en de archiveringspraktijk van het FelixArchief Antwerpen. Raadsbesluiten, e-mails, datasets, websites, berichten op sociale media worden digitaal gearchiveerd. Het digitale depot is het kloppend hart van de digitale dienstverlening. Risicomanagement en (internationale) standaarden vormen samen met de elementaire archiefbeginselen de pijlers van dit digitale depot. Filip Boudrez licht toe welke keuzes hierbij werden gemaakt en hoe het FelixArchief omgaat met de uitdagingen van digitaal duurzaam archiveren.

Download (NL)


Hoogwaardige statistische informatievoorziening en de digitale revolutie

door Barteld Braaksma, innovatiemanager, Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)

De voortschrijdende digitalisering brengt enorme veranderingen met zich mee op het gebied van verzameling, beheer, bewerking en ontsluiting van gegevens. Tegelijkertijd veranderen de behoeften en verwachtingen van gebruikers. Nieuwe maatschappelijke fenomenen vragen om een adequate beschrijving en duiding. Daarnaast komt via zoekmachines en sociale media informatie beschikbaar waarvan herkomst en betrouwbaarheid niet altijd evident is. Dit alles stelt een informatieleverancier als het CBS voor grote uitdagingen. Aan de dataverzamelingskant hebben Big Data en Internet of Things heel andere kenmerken dan klassieke steekproefwaarneming. Aan de kant van informatieverschaffing verwachten gebruikers eenvoudige toegang tot relevante gegevens via elektronische media, in plaats van te wachten tot ze een papieren publicatie kunnen inzien. Om van ruwe bronnen tot bruikbare informatie te komen is kennis van nieuwe technieken zoals textmining en machine learning onontbeerlijk. De presentatie beschrijft hoe het CBS omgaat met al deze veranderingen en tegelijk kernwaarden zoals kwaliteit en gegevensbescherming waarborgt.

Download (NL)


Lunch


Namiddag

Sessieleiding (in het Frans): Michel Fincoeur, wetenschappelijk medewerker, Koninklijke Bibliotheek van België


Uitreiking ABD-BVD-Prijs

door Isabelle Somville-Cornet, vice-voorzitster van de ABD-BVD en juryvoorzitster van de ABD-BVD Prijs


Ontprofessionalisering van de informatieprofessie: oorzaken, gevolgen en een agenda

door Frank Huysmans, bijzonder hoogleraar bibliotheekwetenschap aan de faculteit der Geesteswetenschappen, Universiteit van Amsterdam

Zowel in Vlaanderen als in Nederland zijn de afgelopen jaren veel opleidingen tot informatieprofessional beëindigd of opgegaan in bredere opleidingen. Met name in het hoger beroeps- en universitair onderwijs was dat het geval. Reden voor de Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief en Documentatie (VVBAD) en de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Informatieprofessionals (KNVI) om zich gezamenlijk te beraden op oorzaken en gevolgen van deze ontwikkeling en wat er kan worden gedaan om deze ontwikkeling te keren. Een onderzoek naar de nood aan informatieprofessionals in het eigen werkveld maar ook daarbuiten was een van de acties. De presentatie stelt de belangrijkste resultaten voor en bespreekt ze in een bredere context om zo tot een agenda voor het vakgebied te komen. Wat kunnen – of moeten – we als informatieprofessionals doen om de sluipende ontprofessionalisering van onze professie tegen te gaan?

Download (NL)


Bestuurders oog in oog met informatie

door Pascal Junghans, directeur Prospectie, Entreprise et Personnel

Tijdens deze uiteenzetting worden de resultaten doorgenomen van een onderzoek door een literatuurstudie bij 26 senior executives van grote bedrijven naar hun relaties met informatie. Binnen het bedrijf ontvangen ze een schat aan informatie, ook aangeleverd door informatieprofessionals. Maar ze zijn ook op zoek naar meer toekomstgerichte informatie, naar signalen van zwakte tijdens het bezoeken van fabrieken en kantoren en door hun netwerken. Om deze hoeveelheid aan informatie aan te wenden, zullen ze zeker de gebruikelijke procedures binnen het bedrijf benutten, inclusief gepaste vergaderingen, maar vooral “irrationele” middelen van hun brein implementeren om hun bedrijf voor te bereiden op de toekomst. Deze conferentie eindigt met de presentatie van de theoretische en praktische lessen uit het onderzoek.

Download (NL)


Uitleiding van de dag

door Guy Delsaut, voorzitter van de ABD-BVD


Receptie

Programma

VOORMIDDAG

Moderator: Filip Callewaert, verantwoordelijke Informatie- en Archiefbeheer, Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen

ONTHAAL


INLEIDING EN VOORSTELLING VAN DE DAG

door Guy Delsaut, voorzitter van ABD-BVD,

Sara Lammens, interim directeur-generaal van Koninklijke Bibliotheek van België (KBR),

en Marc Van den Bergh, vice-voorzitter van ABD-BVD en coördinator Inforum 2017

Download (FR/NL)


DE EVOLUTIE VAN DE DOCUMENTATIEFUNCTIE: GEBRUIKERS, STRUCTUREN EN INFORMATIE- EN DOCUMENTATIEPROFESSIONALS

door Sophie Ranjard, onderzoeksverantwoordelijke, Kynos

Het documentatielandschap heeft zich binnen de bedrijfswereld ontwikkeld door de dematerialisering van data en het verstrekken van een en  een eenvoudiger toegankelijke content voor de gebruikers. Niettegenstaande documentatiestructuren minder zichtbaar werden binnen de informatie omgeving, blijven informatie- en documentatieprofessionals nog steeds actief op het vlak van contentattendering, documentaire portals en de dienstverlening aan de gebruikers. Aan de hand van enquêtes naar de informatiebehoeften en de uitwisseling van ervaringen tussen professionals kan men komen tot een interne herpositionering van de I&D-deskundige.

Download (FR)


NETWERKMOMENT


WELKE ROL VOOR WETENSCHAPPELIJKE BIBLIOTHEKEN IN EEN VERANDERENDE STUDIE- EN PUBLICATIEOMGEVING

door Hilde Van Kiel, directeur KU Leuven Bibliotheken

Het academisch onderwijs onderging de afgelopen jaren grondige wijzigingen: meer zelfstudie, meer groepswerken, minder ex cathedra onderwijs. Ook de volgende jaren zien we nog sterke evoluties waarbij onderwijs en onderzoek nog dichter bij elkaar worden geplaatst. Hoe hebben onze wetenschappelijke bibliotheken deze veranderingen gevoeld en hoe spelen we nu en in de toekomst hier op een adequate manier op in? Hoe meten we of onze aanpassingen voldoen aan de verwachtingen?

De onderwijsevolutie wordt vooral op ruimtelijk vlak gevoeld door de bibliotheken maar ook de absolute kern van activiteiten, namelijk informatievoorziening, nadert een kantelpunt. Funders, universiteiten en onderzoekers beseffen dat het huidige publicatiemodel anders kan en moet. Hoe volgen bibliotheken dit op en wat zijn gevolgen voor onze wijze van betrokkenheid, ons personeelsbestand en de verwachtingen van onderzoekers naar wetenschappelijke bibliotheken als informatievoorzieners?

Download (NL)


ALLEMAAL ROND DE TAFEL BIJ KUNST- EN MUSEUMBIBLIOTHEKEN

door Ingrid De Pourcq, bibliothecaris Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA), bestuurslid Overleg Kunstbibliotheken Vlaanderen (OKBV)

Het Overleg Kunstbibliotheken Vlaanderen (OKBV) organiseert geregeld een rondetafelgesprek voor kunst- en museumbibliothecarissen. Het is hét moment om met 12 collega’s op basis van 5 stellingen rond een thema te discussiëren en best practices uit te wisselen.

De thema’s variëren maar telkens komen dezelfde vragen bovendrijven: voor wie werken we, wat willen onze gebruikers, wat betekenen we voor hen? Kunstbibliotheken sluiten zich aan bij de wensen en noden van de grotere organisatie, het museum of de school of arts, de eerste gebruikerskring. Onderzoekers en studenten willen informatie over een onderwerp op één (digitale) plek vinden. Samenwerking met archief, beeldbeheer en onderzoek is essentieel om volledige informatie over kunst- en erfgoedcollecties te bezorgen. Er komen vragen uit andere musea, . Hoe bereik je de museumbezoeker? Welke rol spelen we bij de bredere appreciatie van kunstcollecties? Welke invloed heeft dit op de bibliotheekwerking, op communicatie en collectiebeleid?

Download (NL)


LUNCH


NAMIDDAG

Moderator: Sophie Vandepontseele, Directeur Hedendaagse verzamelingen, Koninklijke Bibliotheek van België

UITREIKING ABD-BVD PRIJS

door Sara Decoster, jurylid ABD-BVD-Prijs

(ex æquo)

Laureaat: Margot Waty, diplômée du Master en Sciences et Technologies de l’Information et de la Communication (MaSTIC) de l’ULB

Titel van het ingediende eindwerk: Ouverture du Domain Name System de 2012 : impacts de l’arrivée des new gTLD sur l’écosystème des noms de domaine

Download (FR)

Laureaat: Alexandre Jacobs, diplômé du Master en Sciences et Technologies de l’Information et de la Communication (MaSTIC) de l’ULB

Titel van het ingediende eindwerk: Transmitting information through the pipeline network : reevaluating the gas explosions of San Bruno, Engelhart and Ghislenghien from the perspective of organizational, conceptual or information management-related elements in the pipeline business

Download (FR)


NIEUWE PUBLIEKEN, NIEUWE DIENSTVERLENING

door Thierry Pardé, afgevaardigde voor strategie en onderzoek, Bibliothèque nationale de France

De digitale revolutie en de gedragswijzigingen van de gebruikers nodigen bibliotheken uit om hun dienstverlening te hertekenen. De recente ideeën van een aantal studenten industriële vormgeving over het aanbod van de Bibliothèque nationale de France gaven een aanzet tot verandering. De drang om te vernieuwen dient rekening te houden met de aspiraties van de huidige bibliotheekbezoeker die dikwijls . Voortgaande op recente rondvragen worden zonder de noodzakelijke evoluties af te remmen, een aantal fundamenten aangehaald om de bibliotheek te laten uitgroeien tot een informele en ongedifferentieerde culturele omgeving.

Download (FR)


EEN HUIS VOL STUDENTEN

door Leen Leekens, hoofdbibliothecaris Muntpunt

Sedert enkele jaren doet zich een nieuw fenomeen voor, jonge mensen (studenten én scholieren) hebben de bib ontdekt om er in groep te komen studeren. Deze nieuwe groep gebruikers vond spontaan de weg naar onze bibliotheken.  Zij zijn op zoek naar stilte en een omgeving die er voor zorgt dat ze niet afgeleid worden door social media. Het voorbeeld van Muntpunt, de Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek in Brussel, laat zien dat studenten al veel eerder de weg naar de bibliotheek hebben gevonden. Hoewel Muntpunt nooit promotie heeft gevoerd om zich te profileren als een studieplek maken studenten vandaag de dag massaal gebruik van deze dienstverlening. Een verslag over een interessante gebruikersgroep die niemand onberoerd laat.

Download (NL)


UITLEIDING VAN DE DAG

door Marc Van den Bergh, vice-voorzitter van ABD-BVD en coördinator Inforum 2017


RECEPTIE

Inforum-2016-bonshommes

logo rvb small2In samenwerking met logo_kbr_2010

Georganiseerd met de steun van

ebsco logo 294logo_lm_2015

Programma

VOORMIDDAG

Moderator: Eva Simon, docent informatiewetenschappen Bibliotheekschool Gent

ABD-BVD - Inforum 2016 - 011

ONTHAAL


INLEIDING EN VOORSTELLING VAN DE DAG

door Guy Delsaut, voorzitter van ABD-BVD,

Download (FR/NL)

ABD-BVD - Inforum 2016 - 002
Patrick Lefèvre, directeur-generaal van Koninklijke Bibliotheek van België (KBR),

Download (FR)

ABD-BVD - Inforum 2016 - 004
en Marc Van den Bergh, vice-voorzitter van ABD-BVD en coördinator Inforum 2016

Download (NL)

Download (FR/NL)

ABD-BVD - Inforum 2016 - 007


FACTCHECKEN: EEN ROL VOOR INFORMATIEPROFESSIONALS

door Peter Burger, universitair docent Journalistiek en Nieuwe Media, Universiteit Leiden

Feiten checken is van het grootste belang in een tijd waarin het nieuws in toenemende mate via sociale media uit nieuwe, onbekende bronnen komt. Gelukkig neemt ook het aantal middelen om die bronnen te checken (zelfs automatisch!) toe.

Dit is de factcheck-paradox: wij kunnen dankzij internet beter geïnformeerd zijn dan enige generatie voor ons, maar er zijn ook sterke tegenkrachten die de onwetendheid blijven bevorderen. Welke middelen staan ter beschikking en welke rol kunnen informatieprofessionals spelen om de feiten van de misinformatie te onderscheiden. Deze lezing laat aan de hand van recente mediamissers zien welke fouten worden gemaakt en hoe die te voorkomen zijn.

Omwille van het trieste overlijden van de mama van Peter Burger kon de spreker de uiteenzetting niet houden. Bij deze bieden we onze blijken van medeleven aan.


FILTEREN OF DOORPRIKKEN: HOE GAAN WE OM MET MEDIA EN INFORMATIEBUBBELS

door Andy Demeulenaere, algemene coördinator Vlaams Kenniscentrum Mediawijsheid

De hoeveelheid informatie en het aantal media om die te ontdekken stijgen zienderogen. Iedere keer weer gaat de mens op zoek naar manieren om een weg te vinden door de informatiewildernis. Het landschap van kranten, radio en televisie is in verandering. Online en social media vormen het nog steeds te overwinnen wilde westen.  Welke wegen leggen de pioniers voor ons aan, hoe gaan we zelf op verkenning en hoe raken we ter plaatse zonder ingeperkt te worden tot de platgetreden paden? Voor welke filters kiezen we? En hoe gaan we er mediawijs mee om?

Download (NL)

ABD-BVD - Inforum 2016 - 012ABD-BVD - Inforum 2016 - 015


NETWERKMOMENTABD-BVD - Inforum 2016 - 018


DE ZORG VOOR DE BRUIKBAARHEID VAN INFORMATIE EN KENNIS: EEN KERNVRAAG!

door Gilles Balmisse, consultant in technologiemanagement

De behoefte om medewerkers relevante en direct bruikbare informatie aan bieden, vereist dat de organisatie een information governance framework uitwerkt. Een van de moeilijkste uitdagingen daarbij is waarschijnlijk om ervoor te zorgen dat de informatie en de kennis onmiddellijk bruikbaar dient te zijn. Het doel van de uiteenzetting is na te gaan wat de bruikbaarheid van informatie betekent en hoe ze gegarandeerd kan worden.

Download (FR)

ABD-BVD - Inforum 2016 - 023ABD-BVD - Inforum 2016 - 020


LUNCH in het kader van 20 jaar Inforum opgeluisterd door het Pepa Niebla Trio

ABD-BVD - Inforum 2016 - 027ABD-BVD - Inforum 2016 - 029


NAMIDDAG

Moderator: Évelyne Luctkens, project & Bid manager IRIS Professional Solutions

ABD-BVD - Inforum 2016 - 031

UITREIKING ABD-BVD PRIJS

door Isabelle Somville-Cornet, vice-voorzitter van ABD-BVD en juryvoorzitter ABD-BVD Prijs

Laureaat: Pauline Delhez, diplômée de la Haute Ecole de la Province de Liège

Titel van het ingediende eindwerk: Vers un lieu d’étude et de vie : un avenir prometteur pour la BST-Sciences à l’Université de Liège

ABD-BVD - Inforum 2016 - 033ABD-BVD - Inforum 2016 - 037ABD-BVD - Inforum 2016 - 039


DE BETROUWBAARHEID EN VALIDITEIT VAN WETENSCHAPPELIJKE PUBLICATIES

door Jan Bollansée, teamleider e-bronnen & beleidsondersteuning, Universiteitsbibliotheekdiensten

en Linda Stoop, informatiespecialist onderwijs Groep Wetenschap en Technologie, en Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschap (FaBeR), bibliotheek 2Bergen, KU Leuven

Wetenschappelijke publicaties genieten een reputatie van absolute betrouwbaarheid. In deze bijdrage focussen de sprekers in eerste instantie op de intrinsieke en uiterlijke kenmerken van wetenschappelijke informatie. Bij nader inzien volstaan die eigenschappen echter niet om volledig te kunnen vertrouwen op onderzoeksresultaten en de manier waarop ze verspreid worden: de praktijk leert dat vooringenomenheid en manipulatie nooit a priori uit te sluiten vallen. Gelukkig beschikt de informatievaardige lezer over extra instrumenten om validiteit en betrouwbaarheid van wetenschappelijke literatuur correct te kunnen inschatten. Die worden besproken in het tweede deel van de presentatie.

Download (NL)

ABD-BVD - Inforum 2016 - 040ABD-BVD - Inforum 2016 - 041


DE NAUWKEURIGHEID VAN DE INFORMATIE OP WIKIPEDIA  CONTROLEREN: ENKELE TIPS…

door Guy Delsaut, zelfstandig informatieprofessional, Wikipedian

In 15 jaar is de gezamenlijke online encyclopedie Wikipedia uitgegroeid tot een essentiële bron van informatie. De betrouwbaarheid van de opgenomen informatie geeft echter aanleiding tot veel discussie en controverse. Zonder blindelings aan te nemen of te verwerpen wat er gepubliceerd is, zal het gebruik efficiënter worden wanneer we op de hoogte zijn van de precieze werking en hoe de informatie kan getoetst worden. De toelichting bekijkt de herkomst van foute informatie en op welke manier de lezer de betrouwbaarheid kan nagaan. Een duik backstage Wikipedia…

Download (FR)

ABD-BVD - Inforum 2016 - 043ABD-BVD - Inforum 2016 - 044


UITLEIDING VAN DE DAG

door Marc Van den Bergh, vice-voorzitter van ABD-BVD en coördinator Inforum 2016


RECEPTIE

logo_inforum_2015

logo rvb small2In samenwerking met logo_kbr_2010

Georganiseerd met de steun van

ebsco logo 294LOGO_DelawareConsultinglogo_infor_2015logo_lm_2015

 

Programma

VOORMIDDAG

Moderator: Bart Vancoppenolle, Faculteitsbibliothecaris, Bibliotheek faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen UGent

ONTHAAL


INLEIDING EN VOORSTELLING VAN DE DAG

door Guy Delsaut, voorzitter van ABD-BVD,
Patrick Lefèvre, directeur-generaal van Koninklijke Bibliotheek van België (KBR),
en Marc Van den Bergh, coördinator Inforum 2015


EEN WEBSITE VOOR DE OPENBARE BIBLIOTHEEK: EXTRA CONTENT, MEER DIENSTVERLENING

door Laurence Delaye, Responsable de l’Espace public numérique de Jemappes, Bibliothèque principale Mons

In een informatiemaatschappij waar het Internet is uitgegroeid tot het belangrijkste medium, is het voor een openbare bibliotheek onmogelijk om afwezig te blijven. Velen gaven de voorkeur aan een pagina op de gemeentelijke website of hebben op zijn best een blog om hun publiek te informeren, maar de lezers zijn veeleisender. De bibliotheekwetgeving volgt dan ook deze evolutie. Welke content en diensten kan de openbare bibliotheek via een website aanbieden?

Download (FR)


APPROACHES TO DIGITAL PRESERVATION PLANNING AT THE BRITISH LIBRARY

door Michael Day, Digital Preservation Manager The British Library, London (UK)

The British Library is increasingly a digital library. Over the past few decades, the British Library has built up significant collections of digital content, accelerated in recent years by the extension of legal deposit provisions to non-print works in 2013. The Library has invested heavily in developing scalable infrastructures for the acquisition, storage and management of large amounts of digital content and has approved a digital preservation strategy that is focused on the embedding of digital sustainability as an organizational principle across the whole organisation. This presentation will focus on the development of the Library’s preservation planning activities, which are intended to help manage preservation risks and challenges across all digital collection content lifecycles.

Download (EN)


NETWERKMOMENT


INFORMATIEBEHEER BETREEDT EEN NIEUW TIJDPERK: WAT HET WILDE WEB MET ONS EN ONZE ORGANISATIES DOET

door Filip Callewaert, Verantwoordelijke Informatie- en Archiefbeheer, Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen

We kunnen er niet omheen kijken: de wereld en, als onderdeel daarvan, onze organisaties zijn in een informatie-revolutie terechtgekomen. Het “informatie-werk” verandert drastisch: informatieverwerkende systemen worden intelligent, meer en meer bedrijfsprocessen worden geautomatiseerd, en “social collaboration” is een vereiste geworden in ons dagelijkse kenniswerk. Informatie zal in bedrijven supernuttig en hyperkinetisch zijn, of zal niet zijn. In deze presentatie staan we stil bij deze (r)evolutie en haar “krachten”. Wat ons vooral interesseert is hoe we een passende visie op informatiebeheer kunnen definiëren, en welke radicaal andere informatiebeheerprocessen en -tools we zullen inzetten.

Download (NL)


VOORSTELLING VAN DE NIEUWE IN AANBOUW ABD-BVD WEBSITE

door Denis Renard, Webmaster, ABD-BVD


LUNCH


NAMIDDAG

Moderator: Jésica De Salvador, Information Officer, Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw, Brussel

UITREIKING ABD-BVD PRIJS

door Isabelle Somville-Cornet, juryvoorzitter ABD-BVD Prijs

Laureaat: Olivier Thirion (diplômé de l’ULB)

Titel van het ingediende eindwerk: Descriptions bibliographiques et points d’accès : quels défis posent les nouveaux modèles de données et les nouvelles normes aux bibliothèques francophones.

Download (FR)


HET OPSPOREN VAN INFORMATIE DOOR HET ZOEKEN OP BEELD

door Paul Nieuwenhuysen, Professor, Vrije Universiteit Brussel (VUB)

De lezing geeft een overzicht van een lopend onderzoek naar een methode voor het verkrijgen van informatie, waarbij we vertrekken van beelden die via het Internet toegankelijk zijn. In een relatief nieuwe methode om informatie op te sporen bestaat een query niet uit tekst maar uit een beeldbestand. De prestaties en het nut van twee zoeksystemen worden beoordeeld. Verschillende toepassingen worden geïllustreerd. Concluderend: het zoeken op beeld via het Internet is een opkomende, extra methode voor het vinden van informatie.

Download (EN)


ATTENDEREN OP SOCIALE NETWERKEN: METHODEN, INSTRUMENTEN EN TIPS

door Béatrice Foenix-Riou, Directrice BFR Consultants en auteur Recherche-eveillee.com, Saint-Maur-des-Fossés (Frankrijk)

Sociale netwerken zijn waardevolle en krachtige tools om te attenderen. I&D-professionals aarzelen om ze te gebruiken mogelijk uit angst voor information overload. Nade voorstelling van een aantalsociale netwerken enhun nut voor I&D-professionals, gaat de aandacht meer specifieknaarTwitter enactuele methoden, instrumenten entrucs omhet gebruik vande microbloggingsite te optimaliseren.

Download (FR)


UITLEIDING VAN DE DAG

door Marc Van den Bergh, coördinator Inforum 2015


RECEPTIE

logo_inforum_2014

 In samenwerking met logo_kbr_2010

Georganiseerd met de steun van

ebsco logo 294LOGO_DelawareConsultinglogo_infor_2015logo_picturae_2014logo_swets_2014

Programma

VOORMIDDAG

Moderator: Phédra Clouner, opdrachthouder informatiebeveiliging FOD Justitie, afgevaardigd beheerder FedISA Belgium

ONTHAAL


INLEIDING EN VOORSTELLING VAN DE DAG

door Guy Delsaut, voorzitter van ABD-BVD,
Patrick Lefèvre, directeur-generaal Koninklijke Bibliotheek van België (KBR),
en Marc Van den Bergh, coördinator Inforum 2014


DE BIBLIOTHEEK IN DE TIJD VAN BIG-DATA: OVER ICT EN ETHIEK

door Jeroen van den Hoven, hoogleraar ethiek en techniek TUDelft, Delft (Nederland)

In een tijd van big data en geavanceerde ICT is een herbezinning nodig op de missie, taken en verantwoordelijkheden van de bibliotheek en de informatie professional. De nieuwe kennis- en informatietechnologie zorgt voor nieuwe kwetsbaarhedenvan burgers en informatieconsumenten. Voor welke ethische vraagstukken ziet de bibliotheek wereld en informatie professie zich geplaatst en in welke richting moeten oplossingen worden gezocht?

Download (NL)


INFORMATIEBEVEILIGING: RECHTEN EN PLICHTEN

door Johan Vandendriessche, advocaat-vennoot Crosslaw advocaten

Informatie krijgt een steeds belangrijkere rol in de maatschappij. Er wordt zelfs gezegd dat informatie het nieuwe betaalmiddel is in de informatiemaatschappij. Hoe gaat de wetgever om met informatie en informatieveiligheid? Wat is het statuut van informatie? Welke rechten en plichten bestaan er in verband met informatieveiligheid. Het overzicht in vogelvlucht geeft inzage in de problematiek en laat toe om zich op gerichte wijze te verdiepen in de materie.

Download (NL)


NETWERKMOMENT


EEN WETGEVING UITBOUWEN REKENING HOUDEND MET DE PRAKTIJKEN VAN PRIVACYBESCHERMING EN DE BEVEILIGING VAN PERSOONLIJKE GEGEVENS

door Stefan Verschuere (vice-voorzitter) en Eric Gheur (lid), Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer

De wet op de bescherming van de persoonlijke levenssfeer omvat algemene beginselen. De principes van doelmatigheid, transparantie, proportionaliteit of veiligheid zijn erg abstract en krijgen slechts een concrete betekenis door ze te confronteren met concrete processen of activiteiten. Elke onderneming of vereniging heeft een eigen streefdoel, haar maatschappelijk doel. Hieruit spruiten een aantal operationele activiteiten voort. Het zijn deze activiteiten die de voedingsbodem vormen van een wettelijke omkadering. De regels van bescherming en zekerheid krijgen vorm omdat het criterium van kwaliteit dat overeenkomt met het respect voor een grondrecht, de bedrijfsactiviteiten in perspectief stelt. Good practice is vaak enkel een kwestie van gezond verstand.


LUNCH


NAMIDDAG

Moderator: Dirk Van Eylen, projectleider MobiDoc FOD Mobiliteit & Vervoer

UITREIKING ABD-BVD PRIJS

door Stéphanie Fort, jurylid ABD-BVD-Prijs

Laureaat: Timo Felix Van Havere (Master of Arts in de Archivitiek: Ergoedbeheer en hedendaags documentbeheer van VUB)

Titel van het ingediende eindwerk: De droom van een archivaris : een analyse van de constructie van het stadarchief van Gent en zijn collecties tussen 1800 en 1930.


HET STATUUT VAN DIGITALE ARCHIVERING: ENKELE UITGELEZEN VRAGEN

door Bernard Vanbrabant, Kirsten Van Gossum et Amandine Philippart de Foy, advocaten Liedekerke WoltersWaelbroeck Kirkpatrick

De juridische waarde van digitale bedrijfsarchieven, meer bepaald van gescande documenten en de voorwaarden van archiveren, vormen het onderwerp van de toelichting. Praktische vragen krijgen een antwoord. Kan een instelling een digitaal archief benutten? Dient het oorspronkelijke papieren document bewaard te worden? Mag men zelf een digitaal archief aanleggen of is er tussenkomst van derden vereist? Met welke voorwaarden worden de dienstverleners voor elektronische archivering geconfronteerd?

Download (FR)


VEILIGHEIDSPROBLEMEN VOOR BIBLIOTHEEK EN ARCHIEF IN HET DIGITALE TIJDPERK

door Jan Guldentops, CEO van Better Access (BA)

Deze presentatie gaat in op de praktische uitdagingen voor bibliotheken en archieven op het vlak van informatiebeveiliging. De uitdagingen zijn veelvuldig: van de valkuilen bij het digitaliseren van traditionele documenten om ze voor de toekomst te preserveren over vaak enorme volumes aan data tot het op een veilige manier online ontsluiten van deze collecties. Een paar dingen om rekening mee te houden bij digitale archieven.


UITLEIDING VAN DE DAG

door Guy Delsaut, voorzitter van ABD-BVD


RECEPTIE

logo rvb small2In samenwerking met logo_kbr_2010

 

Georganiseerd met de steun van

ebsco logo 294logo_exquandologo_infor_2015comm_verslag.inddlogo_LexisNexis_2011logo_swets_2014

 

Programma

VOORMIDDAG

Moderator: Christopher Boon, voorzitter van ABD-BVD

ONTHAAL


INLEIDING EN VOORSTELLING VAN DE DAG

door Christopher Boon, voorzitter van ABD-BVD,
Patrick Lefèvre, directeur-generaal, Koninklijke Bibliotheek van België (KBR),
en Marc Van den Bergh, coördinator Inforum 2013


INFORMATION OVERLOAD BINNEN DE ONDERNEMING: REALITEIT OF ILLUSIE?

door Caroline Sauvajol-Rialland, maître de conférences UCL, Louvain-la-Neuve, fondatrice de So Comment, cabinet conseil en gestion de l’information

Het vaststellen van information overload en het verband met een overload aan activiteiten en de gevoelswaarde van een steeds dringend karakter. Een poging tot definitie van information overload. Het risico voor de medewerkers en de organisatie.

Download (FR)


INFORMATIEVAARDIGHEDEN IN TIJDEN VAN INFORMATION OVERLOAD

door Sara Decoster, bibliothecaris ULg, Luik

In het huidige informatietijdperk fungeert de bibliotheek steeds meer als een brug tussen data en gebruiker. Vandaar dat het de moeite loont om na te denken over haar rol bij het ontwikkelen van informatievaardigheden. De bibliotheek verschaft daarbij niet enkel technische hulpmiddelen, maar doet ook aan sensibilisering i.v.m. de informatieproblematiek.

Download (FR/NL)


NETWERKMOMENT


SOCIALE MEDIA, INFORMATIE OVERLOAD EN ENERGIETEKORT. BURN OUT VERMIJDEN EN OPNIEUW PLEZIER KRIJGEN IN HET WERK

door Luc Swinnen, stressdokter, Lembeke

In deze presentatie gaan we in op de persoonlijkheid van mensen. Mensen die perfect alles willenf afwerken, die veel uitstellen en anderen willen pleasen, zijn steeds bedreigd door burn-out. Wij beschikken over een ruime database om dit allemaal in te kleuren. Informatie overload en ook de sociale media spelen daarbij een  grote rol. De boodschap is natuurlijk niet dat deze sociale media nog uit ons leven kunnen verdwijnen, maar we zullen er wel zeer goed en efficiënt mee moeten omgaan. Gezond verstand zal ook nodig zijn. Het wordt een uiteenzetting met humor en met een knipoog naar de wet van Pareto. 

Download (NL)


LUNCH


NAMIDDAG

Moderator: Toon Lowette, directeur Grid Online Publishing Consultancy, Hoeilaart

UITREIKING ABD-BVD PRIJS

door Isabelle Somville-Cornet, juryvoorzitter

Laureaat: Michèle Orban (Master en sciences et technologies de l’information et de la communication de l’UCL)

Titel van het ingediende eindwerk: La cartographie des domaines de connaissances comme outil de veille stratégique.


INFORMATION OVERLOAD: HOW INFORMATION GOT OUT OF CONTROL AND WHAT WE NEED TO DO ABOUT IT TODAY

door Jonathan Spira, Chief Analyst, Basex, Washington (USA)/London (UK)

Information overload cost the U.S. economy $997 billion in 2010 and the figure only continues to grow. While information overload is typically viewed as analogous to e-mail overload, the latter is merely a poster child for the problem and it manifests itself in areas as varied as search and everyday communication. Achieving a greater understanding of the problem is the first step to addressing it and Jonathan Spira, author of Overload! How Too Much Information Is Hazardous To Your Organization, will take us through how we got into this mess and what we can actually do to reduce the impact Information Overload has on our daily lives.

Download (EN)


NETWERKMOMENT


INFORMATIE EN COMMUNICATIE ZIJN GRATIS MAAR KOSTEN HANDENVOL GELD

door Jan Vanthienen, hoogleraar informatiemanagement, KU Leuven, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, Onderzoeksgroep Beleidsinformatica

De opkomst van alomtegenwoordige informatie, mobiele communicatie, big data en continue bereikbaarheid geeft de indruk dat onze informatieproblemen tot het verleden behoren. Niets is minder waar. Information overload en een teveel aan communicatie dreigen eerder een probleem te worden voor de productiviteit in plaats van een oplossing. Hiertoe is er dringend nood aan beter informatie- en communicatiebeheer. In deze presentatie wordt ingegaan op twaalf aanbevelingen voor het beter omgaan met informatie en het productief gebruik van de talloze nieuwe mogelijkheden.

Download (NL)


DIGITALISERING VAN HET PATRIMONIUM: VAN UTOPIA TOT DE REALITEIT: DE PROCESSUS ONDER DE LOEP

door Frédéric Lemmers, verantwoordelijke collectiedigitalisering, Koninklijke Bibliotheek van België, Brussel

Het patrimoniumbeheer draagt via het digitaliseringsproces ongetwijfeld bij tot een information overload. Het risico bestaat immers dat minder belangrijke items het geheel onoverzichtelijk maken. Het is daarom nodig om op basis van relevante selectiecriteria een coherente corpus uit te bouwen. De uiteenzetting gaat in op de problemen die ontstonden bij de verwezenlijking van deze doelstelling bij “Europeana Collecties 1914 – 1918“. Het is de bedoeling is om tegen 2014 een selectie van ongeveer 400.000 documenten over de Eerste Wereldoorlog verspreid over tien nationale bibliotheken te digitaliseren en te publiceren op Europeana. De benadering laat toe de moeilijkheden te onderstrepen bij het maken van een representatieve selectie rond een bepaald thema rekening houdend met de uitvoeringsvoorwaarden.

Download (FR)


UITLEIDING VAN DE DAG

door Christopher Boon, voorzitter van ABD-BVD


RECEPTIE