Bladen voor Documentatie 2022/1-2 (juni 2022)

Dit nummer is gewijd aan de nagedachtenis van
Jacques Henrard
(19 september 1928 – 27 februari 2022)

Woord vooraf

Beste Jacques,

Even discreet als je hebt geleefd, ben je ook gegaan. We hebben niet de kans gehad om afscheid van je te nemen, om je te bedanken voor alles wat je voor onze vereniging hebt gedaan. Covid hield ons van je weg tijdens de laatste maanden van je leven, maar je was altijd in onze gedachten.

Toen je met pensioen ging, na een drukke carrière bij Solvay, besloot je je in te zetten voor onze vereniging. Ook al was je nooit lid van de Raad van Bestuur, toch maakte je deel uit van het team dat de ABD-BVD gedurende 35 jaar bezielde. Jij was het geheugen van onze vereniging en de man achter de schermen. Je hebt jezelf nooit naar voren geschoven en toch was je rol onmisbaar. Jarenlang heb je je gewijd aan de Bladen voor Documentatie. De boekrecensies, dat was jij. De controle van de lay-out, dat was jij. Tot op hoge leeftijd deed jij ze in enveloppen en bracht je ze naar het postkantoor in Oudergem, waar je vaak ook de andere post voor de ABD-BVD heen bracht. Je hield je ook bezig met de archieven. Lange tijd was ons hoofdkantoor dicht bij je huis en gaf je de post door aan de juiste persoon.

Je was er ook altijd bij op onze evenementen: op het Inforum, op de Algemene Vergaderingen, op onze verjaardagen. Onze leden hebben je kunnen ontmoeten en zagen de lachende man die je was. Ze hebben je vriendelijkheid, je babbeltjes met iedereen kunnen waarderen. Je bedankte ons vaak voor onze goedheid, maar jij was het die alle dank verdiende. Je hebt ons geholpen tot je meer dan 90 jaar was. Je bent een voorbeeld voor ons allemaal.

Op 27 februari, op de leeftijd van 93 jaar, vertrok je naar het paradijs van de infodoc-professionals. Daarboven heb je zeker al je hulp aangeboden in een of ander hemels verband, terwijl je over ons blijft waken.

Jacques, we missen je en je zal voor altijd in de harten en gedachten blijven van allen die je gekend hebben. Wij dragen dit nummer aan jou op en hopen dat je ervan geniet.

De Raad van Bestuur van de ABD-BVD
Het Publicatiecomité van de Bladen voor Documentatie

 

Analyse fonctionnelle de l’outil de gestion de planning LibStaffer

François RENAVILLE, Responsable des systèmes documentaires informatisés – Université de Liège – ULiège Library
Fabienne PROSMANS, Responsable Service aux usagers et PIB, responsable scientifique Polytech – Université de Liège – ULiège Library
Isabelle GILLES, Coordinatrice des ressources humaines et immobilières de ULiège Library – Université de Liège – ULiège Library

LibStaffer, ontwikkeld door Springshare, is een planningstool om de dienstverlening binnen bibliotheken te organiseren. Na een testperiode van twee maanden maakten we een analyse. We gingen na in welke mate LibStaffer bruikbaar is voor het vereenvoudigen van het beheer van de ontvangstplanning, in verschillende bibliotheekinrichtingen en voor transversale activiteiten m.b.t. de publieke dienstverlening. We baseerden ons hiervoor op de vragen van Philippe Lenepveu en Marc Maisonneuve in hun boek over planningssoftware voor bibliotheken, verrijkt met vragen van verschillende collega’s. De antwoorden hierop, samen met de testresultaten, overtuigden ons om op de tool in te tekenen.

 

Reaffirming the formative bias of the national library

Bart A. BUSEYNE, Expert librarian (Contemporary printed books), KBR

Een nationale bibliotheek is vooreerst en vooral een idee: hoe de valorisatie begunstigen van de erfenissen die ons maken tot wie we als erfgenamen mogen zijn? Uitgangspunt bij de uitwerking van deze vraag is het inzicht dat “het leven van de geest” ten voeten uit is getekend door technische media. Omdat deze media naar hun aard zowel remediëren als vergiftigen (Plato), moet het intellectuele en culturele leven vooreerst gedefinieerd worden als een strijd. Het is uitgerekend in de context van deze strijd die de geest te leveren heeft met de eigen technische materialisaties dat een nationale bibliotheek – overeenkomstig haar missieverklaring – een actieve politiek moet voeren van de media die het geestesleven constitutief bewonen. De baseline die het logo van KBR begeleidt, expliciteert de inzet van een dergelijke politiek van technische mediatie in temporele termen: “Koester de tijd”.

 

Bibliothèques troisième lieu et tiers-lieux culturels
Entre utopie, incantation et injonctions

Conversation entre Émilie Garcia Guillen, Mathilde Servet et Karolina Svobodova
Émilie GARCIA GUILLEN, Chercheuse post-doctorante, Université libre de Bruxelles (METICES)

In de vorm van een gesprek tussen twee onderzoekers en een bibliotheekprofessional doet het artikel verslag van de problemen die zich momenteel voordoen in de bibliotheek- en cultuurwereld als gevolg van de omwenteling die is teweeggebracht door de modellen van de derde plek en van de culturele derde plekken. Door een beroep te doen op veldervaring en empirisch onderzoek, kijken zij eerst terug op de ontstaansgeschiedenis van het concept. Zij bespreken verschillende aspecten die aan deze pogingen ten grondslag liggen: de vormgeving, de relatie met het publiek, het streven naar sociale samenhang, door de spanningen en dubbelzinnigheden te benadrukken. Tenslotte stellen zij het gebruik van het begrip ter discussie, tussen utopie, betovering en dwang.

 

Le Portail des Arts de la Marionnette (PAM)
Modélisation d’un domaine culturel et mise en pratique dans PMB, retour d’expérience (2e partie)

Raphaèle FLEURY, Directrice de la recherche et de l’innovation, Institut International de la Marionnette
Florent TÉTART, Directeur de l’innovation, PMB Services

In dit artikel worden de uitvoeringsmodaliteiten voorgesteld van een complex gegevensmodel dat het betrokken culturele domein beschrijft, in de versie van Le Lab van het Portail des Arts de la Marionnette, het PAM. Enerzijds wordt bij de constructie van dynamische raadplegingsinterfaces gebruik gemaakt van het potentieel voor automatische redactie dat door de semantisering van gegevens mogelijk wordt gemaakt. Anderzijds zijn er verschillende tools en bijdragemethoden ontworpen voor documentatieprofessionals, maar ook om een participatieve wetenschappelijke aanpak te kunnen uitvoeren (crowdsourcing). Dit project heeft het mogelijk gemaakt een aantal in de software aan te brengen verbeteringen vast te stellen, waarvoor in het artikel een stappenplan wordt voorgesteld, alvorens te besluiten over de perspectieven die deze nieuwe praktijken openen voor de ontwikkeling van het beroep van documentalist.