Bladen voor Documentatie 2007/1 (maart 2007)
Woord vooraf
Op 26 april zal een van de hoofdactiviteiten van de vereniging plaats vinden. Het betreft, zoals U al had geraden, het Inforum.
Het thema gekozen dit jaar: De 2.0 I&D professional: een alternatieve look op de nieuwe technologieën beantwoordt, zoals gewoonlijk, aan de huidige tijdsgeest. Er is geen maand zonder Web 2.0, geen week zonder wiki, geen dag zonder blog… Als informatiespecialisten zijn we goed geplaatst om niet te bezwijken onder de technologische nieuwtjes en om de nodige kritiek te uiten die deel uitmaakt van onze essentiële competenties.
Het succes van de editie 2006 heeft de lat heel hoog gelegd… Maar niettegenstaande is het organiserend team vol vertrouwen: wij geloven dat het programma van dit jaar de uitdaging aankan ! Oordeel zelf:
Wij laten de geweldige eer aan David Tebbutt, regelmatig medewerker van de Information World Review (in zekere zin onze Financial Times) om het vuur te openen. Hij zal eerst definiëren welke de technologieën zijn die men als nieuwe technologieën beschouwt. Er zullen acroniemen, die nu in de mode zijn, de revue passeren en zij zullen geëvalueerd worden in functie van hun nut voor de informatie professionelen.
Niets beter dan een voorbeeld. En welk instrument is ons beter vertrouwd dan de classificatie? In dit domein kan België zeker en vast prat kan gaan op illustere voorgangers, en er dient zich terug een voorloper aan, namelijk Céline Van Damme van de Vrije Universiteit Brussel. Zij zal voor ons een kritische blik werpen op recente ontwikkelingen met de volgende bevallige namen zoals folksonomie en ontologie.
Niet echt nieuw, het fenoneem van ‘vrije/open software’ overstijgt de simpele aantrekking van gratis. Wie, beter dan wijzelf, weet dat gratis soms zeer duur kan uitvallen? Lang enkel gebruikt door nerds, geeks en andere techies, heeft de vrije/open software volgens Diane Revillard, auteur van het witboek met de titel Organisations et logiciels libres1, voldoende maturiteit gekregen om rekening mee te houden bij de technologische ontwikkelingsstrategie van een ganse organisatie.
Maar kijk, opnieuw Web 2.0… Laten we Kristof Michiels ons deze versie decoderen. Hebben wij er niet van gedroomd onze gebruikers dichter bij de ontwikkeling van onze diensten te betrekken, hen er deelgenoot van te maken? Zie hier misschien het middel om dit te bereiken.
Dit alles ziet er dus veelbelovend uit….Maar ligt dit in het bereik van ons, ‘normale’ gebruikers van de technologieën, die zich meestal “on the spot” hebben moeten vormen, wij die slechts beschikken over onze professionele nieuwsgierigheid, wij met onze kritische perceptie die soms misschien een beetje té kritisch is? Wij dachten dat een wederzijdse uitwisseling hier op haar plaats was. Laten we dus onze ervaringen, onze hoop en onze ontgoochelingen ook samen delen! Om deze dag en in het bijzonder deze sessie te leiden, twee grote namen: Jean Michel, die we niet zullen voorstellen of enkel om u eraan te herinneren dat deze vroegere voorzitter van de ADBS door de informatie professionelen is uitgeroepen tot één van de 5 meest invloedrijke persoonlijkheden van de laatste 20 jaren2, en Inge Van Nieuwerburgh, coördinator van de digitale bibliotheek van de UGent, die weet wat bibliotheek en technologie willen zeggen…
Ik hoop dat u ons enthousiasme voor deze dag zal delen…
U wil dit alles toch voor geen geld missen ?
Te meer omdat het gratis is voor onze leden hebben deze er zeker niets bij te verliezen…
Met alle graagte ontmoeten wij mekaar op deze bijzonder leerrijke dag.
Vincent MAES
L’Association Belge de Documentation dans le processus de certification européenne des compétences
Isabelle SOMVILLE-CORNET, Maître-assistante, Haute école namuroise catholique (HENaC) – Baccalauréat en bibliothéconomie et documentation
Vorig jaar in maart introduceerde de Belgische Vereniging voor Documentatie (ABD-BVD) de mogelijkheden van een Europese certificatie voor I&D professionals. Er werd onder meer ingegaan op de voorziene procedures en achtergronden van het Euroreferentieel en de Eurocertificatie. Deze initiatieven kaderen volledig binnen de recente Europese trend om beroepservaringen te evalueren. Wat nu juist deze I&D-certificatie is en de redenen om te kandideren in België worden in dit artikel uiteengezet evenals de rol die de ABD-BVD in deze context vervult.
International Transport Research Documentation (ITRD) : Un réseau de spécialistes de l’information et du transport
Jésica DE SALVADOR, Documentaliste, Centre de Recherches Routières
Dit artikel heeft tot doel de International Transport Research Documentation (kortweg ITRD) voor te stellen en beter bekend te maken. Dit internationale samenwerkingsverband is ruim opgericht om bij te dragen aan de wereldwijde uitwisseling (in vier talen!) van informatie en documentatie over wegen en transport. Beschreven wordt hoe het idee voor de oprichting van ITRD is ontstaan. Na een korte toelichting bij de administratieve organisatie en de financiële middelen, gaat het artikel nader in op de eigenlijke werking van dit documentaire systeem en de instrumenten die daarvoor zijn ontwikkeld zoals een eigen werkingsprogrammatuur, een systeem voor de uitwisseling van titelbeschrijvingen, een terminologisch hulpmiddel en een documentaire gegevensbank.
Le coût du libre accès dans le cas du modèle hybride
Caroline COLLETTE, Responsable scientifique, Université de Liège – Bibliothèque des Sciences et Techniques
De beweging die Open Access promoot, prijst een communicatiemodel aan dat een vrije en universele toe-gang tot onderzoeksresultaten garandeert. Uitgevers van “traditionele” tijdschriften stellen dan ook voor aan auteurs om, tegen betaling van kosten, een artikel rechtstreeks in Open Access te publiceren. Dit nieuwe toegangsmodel, de “Optional Open Access Fee”, heeft zich het afgelopen jaar sterk ontwikkeld en wordt in dit artikel toegelicht. Via een eenvoudige kostenberekening worden de kosten die aan dit publicatieschema verbonden zijn, vergeleken met de kosten van een institutioneel abonnement. De onderliggende gegevens voor deze berekening komen van de Universiteit van Luik.
La classification de la Bibliothèque du Congrès : Coffre au trésor ou mirage ?
Virginie TACQ, Gestionnaire de l’information, Université Catholique de Louvain (UCL) – Bibliothèque de psychologie et des sciences de l’éducation
Dit artikel is het tweede deel van een reeks, gewijd aan de Classificatie van de Library of Congress. Eerst worden de structuur van het classificatiesysteem en van het plaatskenmerk besproken, en vervolgens de voor- en nadelen ervan. Elke classificatie heeft immers zijn sterke en zwakke punten en de LCC is hierop geen uitzondering. Inzicht verkrijgen hierin is belangrijk om de – positieve of negatieve – gevolgen van de toepassing van een classificatie te begrijpen. Zo is bijvoorbeeld Engels als voertaal niet aan elk publiek aangepast, en kunnen de talrijke thema’s of het niveau van gedetailleerdheid een obstakel vormen. De auteur bepreekt nochtans ook de voordelen van de classifi-catie: de tijdswinst bijvoorbeeld, die het gevolg is van de recuperatie van gegevens en van de verschillende beschikbare tools, is niet te onderschatten. Deze tools, die de taak van de bibliothecaris aanzienlijk verlichten, vormen het onderwerp van een korte presentatie.
Verslag
Archives d’entreprises, entre gestion patrimoniale et veille technologique
Véronique FILLIEUX et Evelyne VANDEVOORDE, Université catholique de Louvain (UCL) – Service des Archives